W ostatnich latach upowszechnił się trend wożenia dzieci w fotelikach montowanych tyłem do kierunku jazdy. Nie jest to jednak chwilowa moda, a wypracowane przez lata badań rozwiązanie zwiększające bezpieczeństwo dzieci. Foteliki RWF (ang. rearward facing, czyli skierowane tyłem do kierunku jazdy) w razie wypadku zupełnie inaczej rozkładają siły oddziałujące na dziecko. Z wpisu dowiesz się:
- Dlaczego warto przewozić dziecko tyłem do kierunku jazdy?
- Czy wszystkie foteliki są RWF?
- Kiedy stosować RWF?
- Czy foteliki RWF mają wady?
Foteliki RWF
Wszystko przez to, że proporcje ciała u najmłodszych podróżników są zdecydowanie inne, niż u dorosłych, a nawet nieco starszych dzieci. Głowa maluszków może stanowić nawet 30% ciężaru całego ciała, podczas gdy u dorosłych bilans ten bardzo rzadko przekracza 10%. By swobodnie utrzymywać główkę, potrzebne są silne mięśnie karku i szyi, co z naturalnych przyczyn nie może być jeszcze możliwe, a sam noworodek jest wciąż przyzwyczajony do tzw. pozycji embrionalnej, w której przebywał przez ostatnie miesiące.
W razie zderzenia czołowego przy ustawieniu fotelika przodem do kierunku jazdy głowa dziecka jest dynamicznie wypychana do przodu, co może skończyć się poważnym, zagrażającym życiu urazem rdzenia kręgowego. Tymczasem przy odwrotnym ustawieniu fotelika głowa dziecka jest dociskana do fotelika, który pochłania zdecydowaną większość energii. Z uwagi na wspomniane proporcje i bardzo słabo rozwinięty garnitur mięśniowy przewożenie dzieci z foteliku zamontowanym tyłem do kierunku jazdy (RWF) jest uznane za standard bezpieczeństwa w całej zachodniej Europie. Dziesiątki lat badań oraz analiz statystycznych nie pozostawiają wątpliwości. Eksperci są zgodni, że stosowanie fotelików RWF ratuje życie najmłodszych – badanie na dużej próbie wykazało, że jazda tyłem jest nawet 5 razy bezpieczniejsza niż jazda przodem.
Do kiedy stosować fotelik RWF?
Wiemy już, że dzieci w pierwszych miesiącach życia powinny podróżować w fotelikach skierowanych tyłem do kierunku jazdy. Pozostaje więc pytanie, do kiedy stosować taki fotelik i kiedy zdecydować się na zakup fotelika FWF (forward facing – przodem do kierunku jazdy).
Zacznijmy od norm, do których wszystkie foteliki muszą być dostosowane. Najpopularniejszym standardem jest ECE R44/04, który klasyfikuje dzieci pod względem wagi ciała. Nowszą homologacją jest R129 (szerzej znaną jako i-Size), stosujący kryterium wzrostu. Najczęściej foteliki ECE R44/04 dopuszczają jazdę tyłem do osiągnięcia przez małego podróżnika wagi 13 kg, co odpowiada w zależności od wielu czynników mniej więcej okresowi pomiędzy drugim i trzecim rokiem życia. Niektóre foteliki oparte o tę normę pozwalają na podróżowanie w tej pozycji dzieciom nawet do 25 kg. Foteliki R129 (foteliki i-Size) zazwyczaj wymagają jazdy tyłem do ukończenia 15. miesiąca życia (najczęściej do 78 centymetrów wzrostu).
Fotelik RWF – wady fotelików skierowanych tyłem
Ustawienie fotelika tyłem do kierunku jazdy w przypadku starszych dzieci może mieć pewne minusy. Przede wszystkim dziecko, które waży 25 kg może mieć nawet 4 lub nawet 5 lat – to wiek, w którym maluszek chce być traktowany na równi z innymi członkami rodziny, którzy przecież jadą „przodem”. Wygadany maluszek może mieć problem z komunikacją, gdy jest odwrócony tyłem kierunku jazdy, a co za tym idzie, do pozostałych uczestników wyprawy. Inny problem jest czysto anatomiczny – przy ustawieniu fotelika tyłem do kierunku jazdy dziecko ma dość mało miejsca na nogi, co w przypadku dłuższych tras może być dla niego zwyczajnie niewygodne i uciążliwe. Trzeci powód odnosi się do istotnych kwestii bezpieczeństwa – wielu rodziców zauważa, że dziecko znajdujące się w półleżącej pozycji jest narażone na zachłyśnięcie czy zakrztuszenie. Jeżeli taki maluszek podróżuje tyłem do kierunku jazdy, rodzice mogą mieć trudności w szybkim zauważeniu problemu i błyskawicznej reakcji, która w przypadku takich zdarzeń jest absolutnie kluczowa.
Montaż fotelików RWF
Foteliki skierowane tyłem do kierunku jazdy montuje się w podobny sposób, co te przeznaczone do instalacji przodem. Odbywa się to za pomocą samochodowych pasów bezpieczeństwa lub systemu ISOFIX, który montowany jest od kilkunastu lat w każdym nowym samochodzie dopuszczonym do sprzedaży na terenie Unii Europejskiej. ISOFIX jest zdecydowanie bezpieczniejszą metodą instalacji fotelika niż same 3-punktowe pasy – montaż za pomocą tego systemu wymaga również drugiego mocowania, którym może być pas Top Tether (montowany do specjalnego zaczepu z tyłu auta), specjalna noga stabilizująca lub właśnie pasy samochodowe.
Nie zmienia to faktu, że foteliki skierowane tyłem do kierunku jazdy – RWF są znacznie bezpieczniejsze dla mniejszych dzieci. Gdy mięśnie karku, ramion oraz mięśnie głębokie, które otaczają kręgosłup wzmocnią się (a to proces ciągły, trwający do zakończenia dojrzewania), a proporcja ciężaru głowy do reszty ciała zbliży się do docelowej, można zdecydować się na nowy fotelik, już skierowany przodem do kierunku jazdy.